فشار بیماران برای تجویز آنتیبیوتیک؛ چالش جدی نظام سلامت
رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت گفت:بخش زیادی از بیماران با اصرار و فشار، پزشکان را به تجویز این داروها وادار میکنند.
قباد مرادی، رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت نسبت به سرعت رشد مقاومت دارویی در کشور هشدار داد و تأکید کرد: این پدیده در حال تبدیل شدن به یکی از مهمترین تهدیدات بهداشتی در منطقه است.
مرادی با اشاره به اینکه مقاومت میکروبی در دنیا و بهویژه در منطقه مدیترانه شرقی به سرعت رو به افزایش است، به مهر گفت: زمانی که فردی دچار عفونت باکتریایی، ویروسی یا قارچی میشود، تنها راه مقابله، استفاده از دارو است. کشف آنتیبیوتیکها موجب کنترل چشمگیر بیماریهای عفونی شد، اما استفاده بیش از حد و خودسرانه از این داروها، باعث شده برخی میکروبها در برابر آنها مقاوم شوند.
به گفته او مقاومت میکروبی خطر بازگشت دوران پیشا آنتیبیوتیک را ایجاد کرده است. اگر میکروبی ایجاد شود که در برابر همه آنتیبیوتیکها مقاوم باشد، درمان کاملاً غیرممکن میشود و فرد ممکن است به دلیل یک عفونت ساده جان خود را از دست بدهد و این دقیقاً نگرانی جدی امروز نظام سلامت است.
اقدامات وزارت بهداشت در کنترل مقاومت میکروبی
مرادی در توضیح اقدامات وزارت بهداشت برای کنترل این بحران، گفت: مهمترین بخش کار، آگاهیبخشی عمومی است. برگزاری هفته مقاومت میکروبی بخشی از همین سیاست اطلاعرسانی است تا مردم بدانند مصرف بیرویه آنتیبیوتیک چه خطراتی ایجاد میکند.
او سه محور اصلی برنامه وزارت بهداشت را چنین تشریح کرد: افزایش آگاهی عمومی درباره مصرف صحیح آنتیبیوتیکها، پایش میکروبها و بررسی مقاومت آنها نسبت به آنتیبیوتیکهای مختلف و کنترل جدی مصرف آنتیبیوتیکها، بهویژه مصرف خودسرانه و تجویزهای غیرضروری است.
به گفته مرادی، یکی از مهمترین چالشها در کشور، مصرف بیرویه آنتیبیوتیک بدون نیاز واقعی و فشار بیماران برای دریافت این داروهاست.
مقایسه با کشورهای پیشرفته؛ قوانین سختگیرانه برای تجویز آنتیبیوتیک
رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر با اشاره به تجربه کشورهای توسعهیافته گفت: در بسیاری از کشورهای پیشرفته، مصرف آنتیبیوتیک بدون نسخه کاملاً ممنوع است و پزشک تنها زمانی مجاز به تجویز آنتیبیوتیک است که دلیل مشخص وجود داشته باشد و گاهی تا انجام کشت میکروبی اجازه تجویز داده نمیشود.
او ادامه داد: در برخی کشورها سطحبندی دارو اجرا میشود؛ به این صورت که بعضی آنتیبیوتیکها را پزشک عمومی میتواند تجویز کند، اما برخی دیگر فقط با نظر متخصص عفونی تجویز میشود.
مرادی در خش دیگری از سخنان خود گفت: در کشور ما قوانین وجود دارد اما بهطور کامل اجرا نمیشوند. همچنان شاهد تمایل بالای بیماران به دریافت آنتیبیوتیک و فشار به پزشکان هستیم؛ در حالی که بسیاری از بیماریها از جمله سرماخوردگی با آنتیبیوتیک بهتر نمیشوند.
این مسئول درباره کودکان تأکید کرد: مقاومت میکروبی محدود به گروه سنی خاصی نیست و همه افراد، از کودکان تا سالمندان در معرض پیامدهای آن قرار دارند. وظیفه ما کنترل مصرف و افزایش آگاهی در سطح جامعه است.