یلدای امسال زیر سایه گرانی؛ وفور میوه در بازار، انتخاب با جیب مردم
با نزدیک شدن به شب یلدا، طولانیترین شب سال و یکی از کهنترین آیینهای ایرانی، بازار میوه و اقلام خوراکی مرتبط با این مناسبت بار دیگر در کانون توجه قرار گرفته است.
به گزارش آتیهآنلاین، یلدا برای ایرانیان صرفاً یک شب تقویمی نیست؛ آیینی ریشهدار است که با دورهمیهای خانوادگی، قصهگویی، فال حافظ و سفرهای آراسته از میوهها و خوراکیهای نمادین معنا پیدا میکند. در این میان، انار و هندوانه بهعنوان اصلیترین میوههای یلدایی، نقشی فراتر از خوراک دارند و نماد سرخی، زندگی، گرما و امید به عبور از تاریکی زمستان به شمار میروند.
در آستانه این شب، معاون فنی و بازرگانی سازمان تعاون روستایی با تأکید بر وضعیت مطلوب بازار، از وفور عرضه میوههای یلدایی خبر داده و اعلام کرده است که هیچگونه کمبودی در تأمین این اقلام وجود ندارد. به گفته او، افزایش عرضه از سوی اتحادیههای باغبانی و فعالان بازار، در کنار صدور نرخنامه ویژه شب یلدا در سازمان میادین میوه و ترهبار، موجب شده بازار این ایام بهصورت کامل مدیریت شود و نگرانی خاصی برای مصرفکنندگان وجود نداشته باشد.
بررسی روند بازار نشان میدهد که مطابق روال هر سال، با نزدیک شدن به شب یلدا حجم عرضه میوهها افزایش یافته است. این اقدام با هدف پاسخگویی به رشد تقاضا و جلوگیری از التهاب قیمتی انجام میشود. با این حال، واقعیتهای اقتصادی سالهای اخیر، از جمله تورم، افزایش هزینههای تولید، حملونقل، بستهبندی و نگهداری محصولات کشاورزی، بر قیمت نهایی میوهها اثرگذار بوده و قدرت خرید بخشی از خانوارها را تحت فشار قرار داده است. به همین دلیل، اگرچه کمبودی در بازار مشاهده نمیشود، اما گستره قیمتی میوهها بسیار متنوع است و از محصولات اقتصادی تا اقلام گرانقیمت و لوکس را دربرمیگیرد.
در کنار میوههای سنتی یلدا، طی سالهای اخیر پای میوههای وارداتی و اصطلاحاً «لاکچری» نیز به بازار این شب باز شده است؛ محصولاتی مانند آناناس، انبه، بلوبری، تمشک و بستههای خاص میوه که بیشتر جنبه نمایشی دارند تا مصرف عمومی. این روند، بیش از آنکه ریشه در سنت داشته باشد، بازتابی از تغییر سبک زندگی، تأثیر شبکههای اجتماعی و توجه به ظاهر و چیدمان سفرههاست. در مقابل، بسیاری از خانوادهها ترجیح میدهند با حفظ حداقلهای سنتی، یلدایی سادهتر اما صمیمیتر را تجربه کنند.
در همین راستا، سازمان میادین میوه و ترهبار شهرداری تهران نرخنامهای ویژه شب یلدا منتشر کرده که در آن قیمت انواع میوه و سبزیجات با نرخهای عمده و مصوب اعلام شده است. بر اساس این نرخنامه، قیمت انار، هندوانه، سیب، پرتقال، انگور و دیگر اقلام پرمصرف یلدایی در میادین مشخص شده و غرفهداران موظفاند عرضه این محصولات را افزایش دهند. این اقدام با هدف شفافسازی قیمتها و تسهیل دسترسی شهروندان به میوههای مورد نیاز انجام شده است.
مشاهدات میدانی از بازارهای خردهفروشی نیز نشان میدهد که قیمتها از کف تا سقف، اختلاف قابلتوجهی دارند و مصرفکنندگان میتوانند بسته به کیفیت، نوع مصرف و بودجه خود، انتخابهای متنوعی داشته باشند. مسئولان تنظیم بازار تأکید دارند که این تنوع قیمتی به معنای کمبود کالا نیست، بلکه ناشی از تفاوت کیفیت، اندازه و نوع عرضه محصولات است.
مرتضی معتمد، معاون فنی و بازرگانی سازمان تعاون روستایی، با اشاره به نقش این سازمان در تنظیم بازار تأکید کرده است که اگرچه طرح مستقلی برای توزیع میوه شب یلدا وجود ندارد، اما اتحادیهها و شرکتهای تعاونی باغبانی در سطح کشور بهصورت طبیعی و متناسب با این مناسبت، عرضه محصولات خود را افزایش دادهاند. به گفته او، در صورت بروز هرگونه اختلال احتمالی، سازمان تعاون روستایی آمادگی مداخله دارد، اما در شرایط فعلی بازار در وضعیت باثباتی قرار دارد.
در نهایت، کارشناسان فرهنگی یادآور میشوند که فلسفه شب یلدا بیش از آنکه به تنوع و قیمت میوهها وابسته باشد، در «با هم بودن» و زنده نگه داشتن یک آیین کهن نهفته است. چه با سفرهای پرزرقوبرق و چه با چند میوه ساده، یلدا زمانی معنا پیدا میکند که خانوادهها کنار هم بنشینند و امید به روشنایی را، حتی در دل زمستان، زنده نگه دارند.