الیت میسوزد؛ روایت سهجبههای از نبرد با آتش در زمین، هوا و باد
در چند روز گذشته، آتشسوزی در جنگلهای «الیت» در ارتفاعات شهرستان چالوس (مازندران) بار دیگر شدت گرفته است.
به گزارش آتیهآنلاین، این منطقه حساس از جنگلهای هیرکانی که سابقه آتشسوزی دارد، به دلیل وزش بادهای گرم محلی و خشکی پوشش گیاهی، شرایط بسیار دشواری برای مهار حریق دارد. فرماندار چالوس و مقامات بحران محلی میگویند که تلاشها برای خاموش کردن آتش هم از زمین و هم از هوا ادامه دارد، ولی گسترش شعلهها به ویژه در نقاط صخرهای و شیبدار، نگرانیها را تشدید کرده است.
طبق گزارشها، حدود ۳۵ گروه و تیم عملیاتی زمینی در منطقه مستقر شدهاند، و سه فروند بالگرد برای پشتیبانی هوایی در عملیات دخیل هستند. یحیی یوسفپور، فرماندار چالوس درباره شرایط میگوید که دسترسی به بسیاری از کانونهای فعال به دلیل صخرهای بودن منطقه، شیب زیاد و پوشش گیاهی انبوه دشوار است و همین امر روند اطفا را کند کرده است. علاوه بر نیروهای رسمی، کوهنوردان محلی، گروههای مردمی و داوطلبان نیز نقش مهمی در عملیات دارند.
از نظر مقامات مدیریت بحران استان مازندران، اگرچه بخش زیادی از آتش تحت کنترل در آمده، ولی وضعیت کاملاً پایدار نیست. مدیرکل بحران، حسینعلی محمدی، اعلام کرده است که وسعت حریق از رقمی بسیار بیشتر در ابتدا به کمتر از یک هکتار کاهش یافته، اما شعلههای مجدد در برخی نقاط دیده شده است. همچنین او تأکید کرده که شرایط توپوگرافی منطقه، کانالهای بادی و دشواری انتقال بسکت آب با بالگرد، عملکرد اطفا را پیچیدهتر کرده است.
بهرغم تلاشهای فراوان، وزش باد شدید امروز باعث شعلهور شدن دوباره آتش شده است. بر اساس اعلام مدیرکل بحران، خشکی لایه سطحی جنگل و وجود لاشه درختان شکسته موجب افزایش دود و شعله در نقاطی شده که پیشتر مهار شده بودند. سخنگوی ستاد بحران کشور نیز خبر داده که چند لکه فعال آتش شناسایی شدهاند و همچنان تیمهای امدادی در حال مقابله هستند.
استاندار مازندران نیز امروز اعلام کرده که آتشسوزی تا حدود ۹۵ درصد تحت کنترل قرار دارد و برای تکمیل مهار، یک فروند هواپیمای اطفای حریق نیز فردا وارد منطقه خواهد شد. مقامات محلی هشدار دادهاند که با وجود کنترل نسبی، خطر بازگشت شعلهها وجود دارد و برای جلوگیری از گسترش مجدد حریق، باید تمامی نقاط دودزا به دقت زیر نظر بمانند.
علت آتشسوزی
کارشناسان محیطزیست و منابع طبیعی معتقدند عامل اصلی وقوع و تشدید این آتشسوزی، عامل انسانی است. روشن کردن آتش توسط گردشگران، رهاسازی تهسیگار، یا زباله خطرناک در مناطق جنگلی از جمله دلایل احتمالی بروز حادثه عنوان شدهاند. ترکیب این سهلانگاری با شرایط خشکی گیاهی و وزش بادهای گرم منطقه، سناریویی ایجاد کرده که کوچکترین اشتباه به فاجعه تبدیل میشود.
مسؤولان محلی به اهمیت افزایش آگاهی عمومی در بین ساکنان و گردشگران تأکید دارند: آنها میگویند لازم است فرهنگ محیطزیستی تقویت شود، نظارت بر فضای جنگلی بیشتر شود، و برخورد جدی با بیمبالاتی صورت گیرد تا جلوی تکرار چنین بحرانهایی گرفته شود.
در عین حال، نگرانی زیستمحیطی نیز وجود دارد که بخشهایی از گونههای گیاهی و جانوری ارزشمند این منطقه ممکن است با هر آتشسوزی جدی آسیب ببینند. از سوی دیگر، مشارکت پرشور نیروهای داوطلب و محلی در عملیات نشان میدهد که مردم منطقه اهمیت این جنگل برایشان ملموس است و حاضرند برای حفظ آن همکاری کنند.
با وجود کنترل بخش اعظم آتش، مقامات هشدار میدهند که مراقبت مداوم لازم است تا شعلههای پنهان یا کانونهای دودزا دوباره برافروخته نشوند. این آتشسوزی میتواند بار دیگر یادآوری کند که جنگلهای شمال ایران چه آسیبپذیریهایی دارند و مدیریت آنها نیازمند تلاش مستمر و هماهنگ است.