رشد شدید آلودگی هوا در کلانشهرها؛ ذرات معلق تا ۱۳ درصد افزایش یافت
با افزایش چشمگیر روزهای آلوده در سال ۱۴۰۴، تازهترین گزارش سازمان حفاظت محیطزیست نشان میدهد سهم گردوغبار، منابع صنعتی پیرامون تهران و ناوگان دیزلی در تشدید آلودگی هوای پایتخت و کلانشهرها بیش از سالهای گذشته شده و الگوی آلودگی از «درونشهری» به «برونشهری» در حال تغییر است.
به گزارش آتیهآنلاین، در سیزدهمین جلسه کارگروه ملی آلودگی هوا، احمد طاهری، رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم، با تشریح وضعیت آلودگی هوای کلانشهرها اعلام کرد تعداد روزهای ناسالم در سال ۱۴۰۴ نسبت به مدت مشابه سال قبل در اکثر شهرها افزایش یافته است. بر اساس گزارش او، تهران با رشد ۵۷ درصدی، کرج با ۵۵ درصد، تبریز با ۱۰۰ درصد و مشهد با ۱۶۱ درصد افزایش روزهای ناسالم مواجه شدهاند. در مقابل، اصفهان و اراک کاهش قابلتوجهی ثبت کردهاند.
طاهری درباره وضعیت تهران گفت: روزهای ناسالم برای گروههای حساس از ۷۷ روز در سال ۱۴۰۳ به ۱۰۶ روز رسیده و روزهای ناسالم برای همه از ۳ روز به ۱۸ روز افزایش یافته است. او اضافه کرد که تهران در سال جاری دو روز «بسیار ناسالم» و دو روز «بسیار خطرناک» نیز تجربه کرده که همگی ناشی از گردوغبار بودهاند. به گفته او، از ابتدای سال تاکنون ۱۸ روز آلودگی ناشی از گردوغبار ثبت شده و سایر روزهای آلوده مربوط به فعالیتهای انسانی و منابع احتراقی بوده است.
رییس مرکز ملی هوا با استناد به پایش ماهوارهای، دادههای زمینی، اطلاعات سوخت و مدلسازی اعلام کرد در بازه اول مهر تا ششم آذر ۱۴۰۴، تعداد روزهای ناسالم برای گروههای حساس دو برابر سال گذشته شده و غلظت ذرات معلق کوچکتر از ۲.۵ میکرون ۱۳ درصد افزایش داشته است.
به گزارش ایسنا، او گفت بیشترین غلظت این ذرات در مناطق جنوب و جنوبغرب تهران ثبت شده و بررسیها نشان میدهد بخش زیادی از آلودگی ابتدا در خارج از شهر شکل گرفته و سپس با حرکت تودههای هوا وارد تهران میشود. افزایش بیش از ۲۰ درصدی ذرات معلق در ایستگاههای منطقه ۲۲، شهرری، شریف و فتح نیز این الگو را تأیید میکند.
طاهری درباره کربن سیاه، یکی از مهمترین آلایندههای ناشی از سوخت دیزل، توضیح داد: در سوم آذر، غلظت این آلاینده به ۱۰۷ میکروگرم بر مترمکعب رسید؛ در حالی که حد توصیهشده سازمان جهانی بهداشت تنها ۱۵ میکروگرم است. او گفت الگوی انتشار کربن سیاه با ترافیک روزانه هماهنگ است و به دلیل تردد شبانه ناوگان دیزلی و کاهش تهویه جوی، غلظت این آلاینده هنگام شب کاهش نمییابد.
او همچنین از شناسایی «نقاط داغ آلودگی» در جنوبغرب تهران، از جمله نیروگاههای ری و دماوند، شهرکهای صنعتی و محدوده آزادراه آزادگان خبر داد و تأکید کرد که مصرف سوخت غیراستاندارد، فعالیت واحدهای صنعتی و پسماندسوزی نقش مهمی در افزایش آلایندهها داشته است.
به گفته طاهری، مدلهای حرکتی هوا نشان میدهد منبع بخش مهمی از آلودگی در بیرون از مرزهای پایتخت قرار دارد و با جریان باد به سمت تهران منتقل میشود.