روش جدید چین برای شناسایی دقیق منابع آلودگی هوای خطرناک
پژوهشگران در پکن روشی نوین برای تحلیل ذرات معلق ریز PM2.5 معرفی کردهاند. این روش میتواند منبع آلودگی را با دقت بالا شناسایی کند و گامی تازه در بهبود کیفیت هوا باشد.
اداره بومشناسی و محیطزیست شهرداری پکن از یک فناوری تازه برای تحلیل ذرات معلق بسیار ریز موسوم به PM 2.5 رونمایی کرده است. این ذرات که قطرشان بیش از ۲/۵ میکرومتر نیست، بهسادگی وارد دستگاه تنفسی میشوند و میتوانند به اندامهایی همچون کبد آسیب بزنند.
تلاش برای انطباق بهتر با شرایط جدید زیست در حالی صورت میگیرد که تغییر اقلیم با افزایش دمای جهانی، موجهای گرمای طولانیتر و شدیدتر را به همراه آورده و همزمان تغییر در الگوهای باد، تهویه طبیعی جو را مختل کرده است.
در چنین شرایطی، ذرات بسیار ریز PM2.5 مدت بیشتری در هوای راکد معلق میمانند و فرصت بیشتری برای نفوذ به ریهها و جریان خون پیدا میکنند. بر اساس نتایج یک پژوهش بینالمللی در سال ۲۰۲۵، قرار گرفتن در معرض این ذرات طی دورههای موسوم به «گرم و آلوده» نه تنها کیفیت زندگی را به شدت کاهش میدهد، بلکه سالانه حدود ۷۰۰ هزار مرگ زودرس در سراسر جهان را رقم میزند؛ رقمی که آن را به یکی از مرگبارترین اشکال آلودگی هوا بدل کرده است.
مسئولان شهر پکن میگویند با استفاده از این روش تازه، امکان شناسایی دقیق منبع و علت آلودگی فراهم شده است. در ۱۲ سال گذشته نیز متوسط غلظت PM2.5 در هوای پکن ۶۵/۹ درصد کاهش یافته و از ۸۹/۵ میکروگرم در متر مکعب در سال ۲۰۱۳ به ۳۰/۵ رسیده است.
یک پژوهشگر محیطزیست به رسانههای محلی گفته است که «پکن نخستین شهر در چین است که توانسته یک روش جامع و نوآورانه برای تحلیل PM2.5 ارائه دهد» و این اقدام را نقطه عطفی در مدیریت آلودگی هوا دانست.
با وجود این کاهش چشمگیر آلودگی، گزارش IQAir حاکی است که پکن هنوز تنها چند پله با حضور در جمع ۵۰۰ شهر آلوده جهان فاصله دارد. این درحالی است که در سال ۲۰۱۷ نام این شهر در میان ۷۵ نقطه آلوده برتر کرهزمین ثبت شده بود.
کارشناسان معتقدند این فناوری تازه، همراه با سامانههای جدید پایش کیفیت آب، خاک، هوا و سیستم رهگیری آلودگی کامیونهای سنگین، میتواند به تثبیت روند کاهشی آلودگی در پکن کمک کند و الگوی الهامبخشی برای دیگر شهرهای آلوده جهان باشد.