تبعیض سنی مساله نادیده گرفتهشده در استخدامها
سنگرایی یا تبعیض سنی در فرآیند جذب نیروی کار، چالشی است که نهتنها افراد بالای ۵۰ سال، بلکه جوانان را هم تحت تاثیر قرار میدهد. این سوال پیش میآید آیا کارجویان برای غلبه بر این پیشداوریها باید سن خود را پنهان کنند؟
به گزارش آتیهآنلاین، در دنیای پرهیاهوی امروز، درخواست شغل حتی در بهترین شرایط معمولا فرآیندی طاقتفرساست. اما اگر بدانید فقط با گفتن سنتان در رزومه ممکن است درخواستتان سر از سطل زباله درآورد، چه حسی خواهید داشت؟ این حقیقت کارجویان بسیاری در بیشتر جوامع دنیاست.
معضل تبعیض سنی در استخدام
بررسیها نشان داده، افراد بالای ۵۰ سال در صورت از دست دادن شغل فعلیشان بیش از دو برابر از سایر گروههای سنی در معرض بیکاری طولانیمدت قرار میگیرند. بنابر این تحقیقات، افراد ۵۰ سال به بالا تا سه برابر کمتر از افراد ۲۸ ساله احتمال دارد به مصاحبه کاری دعوت شوند.
«سی.جی» که کارجویی ۵۰ ساله است میگوید، «حدود ۲۰ ماه پیش شغل بازاریابیاش را از دست داده و هنوز نتوانسته کاری پیدا کند. او ادامه میدهد، «اشاره به سن در رزومه درست مانند بمب انداختن در رزومه است و حتی برخی به آن مانند ناسزا نگاه میکنند.»
البته فقط کارجویان مسن با این نوع تبعیض مواجه نیستند، بلکه جوانها هم ممکن است بهخاطر سنشان خودبهخود از فرآیند استخدام حذف شوند. در این نوع تبعیض سنی معکوس، متقاضیان بسیار جوان هم کارکنانی نامطلوب درنظر گرفته میشوند و نمیتوانند شغل مناسبی به دست آورند.
برخی از کارجویان، برای مقابله با این تبعیض، اطلاعات مربوط به سن خود را دستکاری میکنند. حدود ۴۴ درصد از افراد بالای ۴۵ سال اعتراف کردند که سن خود را کمتر از آنچه هست نشان دادهاند. یا برخی فقط سابقه کاری ۱۵ سال اخیر خود را در رزومهشان نوشتهاند و حتی اطلاعات مربوط به تاریخ فارغالتحصیلی خود را حذف کرده تا در مرحله اولیه بررسی، رزومهشان حذف نشوند.
سنگرایی، تبعیضی که نادیده گرفته میشود
بنابه گفته محققان استنفورد، «تبعیض سنی اغلب در فضای نابرابریهای شغلی رخ میدهد و حتی برخلاف تبعیضهای دیگر مانند نژاد و جنسیت، از آن صحبت نمیشود و گویی بهطور ناخودآگاه پذیرفته شده است.»
مسئولان استخدام معمولا وقت کافی برای مطالعه دقیق رزومهها ندارند و بههمین دلیل براساس جزئیاتی که در رزومه میبینند، شروع به قضاوت میکنند و بهمحض مشاهده سن بالا، رزومه متقاضی را از فرآیند استخدام حذف میکنند.
بنابر بررسیهای محققان دانشگاه اوترخت هلند، تبعیض سنی در مرحله اول فرایند استخدام بهشدت مشهود است و فرد مسن معمولا به دلیل کلیشههایی چون احتمال بیمار شدنهای بیشتر یا ناتوانی در یادگیری موضوعات جدیدتر، کنار گذاشته میشوند.
برخلاف تبعیضهای نژادی یا جنسیتی که به طور گستردهتر مورد توجه قرار میگیرند و مورد محکومیت اجتماعیاند، سنگرایی به نوعی «تبعیض پذیرفتهشده» یا دستکم نادیده گرفتهشده محسوب میشود.
بررسیهای استنفورد نشان میدهد حتی افرادی که به برابری و عدالت اجتماعی معتقدند، ممکن است در برابر افراد مسن، تعصباتی از خود بروز دهند. بسیاری از افراد فکر میکنند افراد مسن، قبلا فرصت و موفقیتهای خود را داشته و اکنون باید جای خود را به جوانترها بدهند. این باور، به نوعی تبعیض سنی را مشروعیت میبخشد.
راهکارها مقابله با تبعیض سنی در استخدام
یکی از محققان دانشگاه استنفورد میگوید که حذف سن از رزومه ممکن است به کاهش بخشی از تعصبات کمک کند، اما این روش بهتنهایی چندان مؤثر نیست. چرا که اگر بخواهید مثلاً سالها تجربه کاریتان را به ۱۵ سال محدود کنید، بخش زیادی از دستاوردها و سوابق مهمتان دیده نمیشود و این روش رزومهتان را مبهم میکند. وقتی اطلاعات ناقص یا مبهم باشند، به افراد فرصت بیشتری برای حدس زدن و پیشداوری میدهند.
بهجای پنهان کردن سن، بهتر است مهارتهای فناوری خود را برجسته کنید تا کلیشه های رایج مانند «توانایی کمتر در یادگیری فناوری» را کنار بزنید. همچنین مهارتها و تواناییهای خود را روشن و واضح ارائه دهید تا کمتر براساس سن قضاوت شوید.
اما از طرف دیگر، شرکتها هم باید شیوههای استخدام خود را به دقت بررسی و اصلاح کنند تا سنگرایی باعث حذف کاندیداهای خوب نشود و نیروی کار کارآمد از دست نرود.